rolę, którą sam dla siebie wymyślił, ale to, jak gra rolę, w której obsadziło go przeznaczenie". Zdanie to sformułował nie Havel, ale jego przyjaciel i mentor, nie żyjący już słynny filozof-fenomenolog Jan Patocka; Havel jednak cytuje je jako klucz do zagadki nieprawdopodobnych odmian losu, które z niego, najbardziej szykanowanego dysydenta Czechosłowacji, uczyniły jej najbardziej szanowanego prezydenta. Kwestia "roli" (termin w ustach dramatopisarza obdarzony szczególnie konkretnym i złożonym sensem) zajmuje centralne miejsce w systemie filozoficznym Havla. Jest tu w gruncie rzeczy utożsamiona z pojęciem odpowiedzialności, którą "wrzucona w świat" jednostka ludzka przyjmuje na siebie poprzez odniesienie swojego życia do Horyzontu Absolutnego