prace nad sadzonkami. Dane mu było jeszcze oglądać pierwsze drzewka, ale potem - złamany nieszczęściem - wrócił do Niemiec. <br> Obrotni Holendrzy po dwudziestu latach doczekali się dwóch milionów drzewek. Jakkolwiek i Brytyjczycy też imali się tej hodowli, to jednak uważa się, że właśnie Holendrzy z tak skromnych początków stworzyli i rozbudowali najbardziej efektywny monopol jednej uprawy, jaki znają dzieje świata. Dyktowali ceny, zwłaszcza podczas wojny, kiedy masowe ruchy wojsk i przesiedlanej ludności sprzyjały rozprzestrzenianiu się tej choroby. Podczas pierwszej wojny światowej alianci praktycznie odcięli mocarstwa centralne od dowozu cennego leku. Podczas drugiej wojny role zostały nagle odwrócone. Na Jawie lądowali żołnierze cesarza Japonii