z tym nieuchwytne szkody psychologiczne i kulturowe nie poddają się ocenom ilościowym. Można jednak w przybliżeniu choćby oszacować poszczególne kategorie ludzkiego cierpienia, zadanego przez reżimy marksistowsko-leninowskie w procesie komunistycznego przekształcania społeczeństw.<br> Trwające obecnie w Związku Sowieckim i w Chinach demaskowanie dawnych zbrodni - które dostarczyło nowych danych o ofiarach komunistycznego eksperymentu w dziedzinie inżynierii społecznej - ułatwia to zadanie i uwierzytelnia jego wnioski w oczach zachodnich sceptyków.<br> Na koszty w ludziach złożyły się: 1. Doraźne egzekucje w trakcie zdobywania władzy. Nie licząc poległych w walkach rewolucyjnych i wojnie domowej, można przyjąć że takie egzekucje kosztowały życie co najmniej miliona ludzi w Związku