malowanego, rysowanego, być<br>może opowiedzianego - zawierającego sumę idei, spośród których<br>wspomniałem tutaj zaledwie o kilku.<br> Można być Ślązakiem na mocy miejsca urodzenia. Można się urodzić na<br>Śląsku i nie być nim ani trochę. Można przeczytać wszystko, co o Śląsku<br>napisano, i nie zrozumieć ani krztyny. Lecz można też, urodziwszy się<br>gdziekolwiek i nie poznawszy ani jednej książki, żyjąc tam stale lub<br>tylko przelotnie, stać się Ślązakiem tylko dzięki odczytaniu tajemnego<br>przesłania wydrukowanego przez naturę na sobie samej. Ktokolwiek<br>zostanie dotknięty łaską tego przekazu, jak profesor Hodys, jak von<br>Eichendorff, opat Bodo z Księgi Henrykowskiej, Horst Bienek umierający<br>w Monachium, niejaki Janosch