konfliktu między swoją religią a interesem narodu, to powinien wybrać Kościół, gdyż <foreign>"extra Ecclesiam nulla salus"</>. Taki konflikt w Polsce jest w tej chwili potencjalny, ale wyobraźmy sobie, że w przyszłości dojdzie do otwartego konfliktu między interesami Polski a interesami światowej wspólnoty żydowskiej. Czyich interesów będzie wówczas bronił Kościół, który genetycznie wywodzi się z judaizmu, i dla którego dialog z judaizmem jest sprawą bardzo ważną? Czyich interesów będzie bronić, jeśli zabraknie papieża-Polaka? Stawiam tezę, że ze względu na aspekty światowe Kościołowi bliższe będą interesy żydowskie. Takich potencjalnych pól konfliktu można wskazać więcej, np. kwestia: Kościół a odrodzenie polskości na Wschodzie