państwa, zwanego od swych założycieli Rusią. Ośrodkiem tego państwa został nie Nowogród, lecz Kijów położony bliżej Konstantynopola, który wciąż stanowił główny cel wypraw Waregów. Władza w państwie stała się dziedzictwem normańskiej dynastii, wywodzącej się od Ruryka - zwanej więc w historiografii Rurykowiczami. <br><br> Już od XVIII wieku, od początku naukowej historiografii, problem genezy państwa ruskiego pozostaje przedmiotem ostrych polemik, przeważnie dalekich od naukowego dociekania prawdy. Patriotyczni i nacjonalistyczni historycy rosyjscy, poczynając od M.W. Łomonosowa, nie mogli znieść myśli o założeniu państwa ruskiego w drodze podboju i kwestionowali wartość źródeł, mówiących o normańskim pochodzeniu dynastii, grupy rządzącej, elementów ustroju, prawa, kultury. Walka między