kationy jednowartościowe (np. sód). Oczywiście wpływ składu mineralnego i jonów wymiennych (kompleksu sorpcyjnego) na pęcznienie gruntu jest tym większy, im więcej zawiera on frakcji iłowej.<br><br>Ponieważ proces pęcznienia ma charakter osmotyczny, jego wielkość zależy zarówno od charakteru chemicznego, głównie stopnia mineralizacji roztworów porowych gruntów (będącego między innymi odzwierciedleniem zawartości w gruncie soli łatwo rozpuszczalnych), jak i charakteru wody wywołującej pęcznienie, czyli roztworu otaczającego grunt. Pęcznienie zachodzi tylko wtedy, gdy roztwór zewnętrzny jest słabiej zmineralizowany i jest tym większe, im wyższa jest różnica stężeń między tymi roztworami.<br><br>Badanie pęcznienia ma duże znaczenie przy rozpatrywaniu gruntu jako podłoża budowli hydrotechnicznych, nawierzchni drogowych, lotnisk