porwać masy; ale <hi>przyszłość</hi> wywołanych w ten sposób ruchów społecznych jest nieobliczalna - właśnie dlatego, że nie stawia się pewnych podstawowych pytań. Otóż sądzę, że pytania, które sformułował Berent w swojej broszurze, dotyczą podstawowych problemów wszelkich ruchów ideologicznych w XX wieku. Tzn. że z punktu widzenia dzisiejszej refleksji nad historią dwudziestowiecznych ideologii problemy te odnajdziemy w każdej odmianie socjalizmu: narodowej, międzynarodowej czy rewizjonistycznej. I oczywiście rację ma Zimand powiadając, że jest to tekst "orwellowski". Zawarte są w nim także i te pytania, którym kilkadziesiąt lat później Orwell da wyraz tak dramatyczny. A mianowicie pytania o - skrótowo rzecz ujmując - granice między racją jednostki