główne źródło do poznania jego życia, nie przynoszą zbyt dokładnych informacji z epoki narodowej katastrofy. Nie znaczy to, iż rodzina Koźmianów głęboko jej nie przeżyła. Zdaniem Konstantego Wojciechowskiego stała się ona bezpośrednią przyczyną śmierci ojca Koźmiana, który tknięty apopleksją zmarł nagle 6 sierpnia 1795 roku. Sam Kajetan wziął udział w insurekcji kościuszkowskiej jako sekretarz lubelskiej Komisji Porządkowej. Po śmierci ojca przejął jego obowiązki jako głowa rodziny i czuwał nad majątkiem oraz interesami rodzeństwa. Nie zaniedbywał przy tym gospodarki we własnych posiadłościach. Stąd też rzadko mógł sobie pozwolić na dłuższy wyjazd z domu, nawet stosunki towarzyskie musiał ograniczyć do kontaktów z najbliższymi