ludzkich, chronił młodzież przed degrengoladą moralną, a wyrabiał w niej silną wolę i dzielność, odstraszał od złego, zachęcał do dobrego. &lt;q&gt;"Wielka literatura winna być nadal, tak jak była i jest często teraz, wychowawczynią etyczną"&lt;/&gt; - twierdził Tadeusz Kotarbiński.<br> Zdolność zbawczego i skutecznego życiowo przekształcania dusz ludzkich przez literaturę wiązano z jej jednokierunkowym, jednoznacznym oddziaływaniem na czytelnika. Ale marksizm zaprzeczył łatwym uogólnieniom dotyczącym odczytywania ideologii i - przez analogię - wartości wychowawczych dzieła sztuki. W artykule ogłoszonym w &lt;name type="tit"&gt;"Polonistce"&lt;/&gt; Henryk Markiewicz zwrócił uwagę, że "&lt;q&gt;przesłanie ideologiczne utworu jest niejednoznaczne i wielowykładalne&lt;/&gt;", rekonstrukcja tzw. wymowy ideologicznej hipotetyczna, "a już wymierzanie wpływu książki na kształtowanie się charakteru