4. W pierwszej fazie stanu wojennego obowiązywały wojskowe reguły powoływania kadr. Po tym krótkim okresie aktualność wzoru lojalnego eksperta wielokrotnie potwierdzał rząd Jaruzelskiego, a w drugiej połowie lat osiemdziesiątych wzór ten uważano za jeden z najważniejszych instrumentów reformy ekonomicznej i pojednania narodowego. W przeciwieństwie wszakże do trzech poprzednich sposobów selekcji kadr model lojalnego eksperta nigdy nie został w pełni zastosowany w praktyce (egzemplifikacja empiryczna &lt;gap&gt;). Pozostał pustą, propagandową formułą.<br>Pomimo zdumiewającej trwałości kryteriów rekrutacji elity odzwierciedlonych w modelu partyjnego specjalisty nie zamierzamy bronić tezy, że przez cały okres postalinowski reguły doboru kadr w Polsce pozostawały niezmienne. Cztery modele rekrutacji elity obrazują zmiany