samego Zjazdu na plenum czy w komisjach, a nie spychać na margines jego obrad, bo spotkania kolokwia nie wchodziły w zasadzie do programu zjazdowego. Wprawdzie problemy metodologiczne i teoretyczne były omawiane bynajmniej nie tylko w ramach omawianego kolokwium, lecz w tej czy w innej formie znalazły odbicie w obradach innych kolokwiów, np. historii klasy robotniczej, historii gospodarczej, sojuszu robotniczo-chłopskiego, a nawet w obradach sekcji, w szczególności historii średniowiecznej. W konkluzji należałoby wyrazić życzenie, by w programie kolejnego, jubileuszowego - bo dziesiątego - zjazdu historyków polskich sprawy metodologiczne znalazły bardziej poczesne miejsce. Jednak to nie rozwiązuje sprawy: dyskusja metodologiczno-teoretyczna na tematy ogólnohistoryczne