społecznym jest zarazem warunkiem racjonalności debaty publicznej oraz istniejącego w społeczeństwie zaufania. Dzięki niej bowiem możliwa jest rozmowa, jak uczynić nasze życie lepszym, oraz odwoływanie się do standardu, że pewnych rzeczy się nie czyni, bo są złe, a nie dlatego, że chwilowo ktoś mnie kontroluje. Etyka życia publicznego jest więc konieczna dla istnienia demokracji. Papież przekracza tę współczesną antynomię prawdy i wolności, rozwijając koncepcję wolności skierowanej ku prawdzie, wolności i prawdy, będących we wzajemnej współzależności. Jedna jest konieczna dla istnienia drugiej. Nie wolno zdeptać jednej kosztem drugiej. <br>Mamy zatem do czynienia, jeżeli dobrze rozumiem, z dwiema epokami: w jednej nastąpiła absolutyzacja