praktyce zasadniczym motywem tworzenia spółek było uniknięcie płacenia podatku od ponadnormatywnych wynagrodzeń w przedsiębiorstwach państwowych, który nie obowiązywał w spółkach. Możliwość przekazywania majątku pp do spółek oraz możliwość dzierżawy majątku pp przez osoby prywatne zostały potwierdzone zapisami "spec-ustawy" z 1989r. Wymienione akty prawne wywołały zjawisko nazywane prywatyzacją nomenklaturową lub kontrolowaną, które - jak się później okazało - było charakterystyczne dla wstępnej fazy przekształceń własnościowych we wszystkich krajach postsocjalistycznych. Polegało ono na powszechnym tworzeniu spółek kapitałowych - największego bodaj "odkrycia" polskiej gospodarki II połowy lat osiemdziesiątych - również na podstawie majątku przedsiębiorstw państwowych. Spółki "pączkujące" na przedsiębiorstwie przejmowały z reguły newralgiczne (i przynoszące największe zyski