nieco okrężną. Zgadzam się z Tobą, gdy mówisz w zakończeniu, iż chcesz osądzać "miarą inną niż miara patriotycznych uniesień". Nie dlatego, abym nie doceniał wartości wynikających z tradycji i wspólnoty narodowej. Przeciwnie, więź narodowa wydaje mi się i głębszą i istotniejszą od wspólnoty klasowej, a jej wartość etyczna, społeczna i kulturalna jest moim zdaniem nadrzędna w stosunku do haseł wyznawców religii proletariatu czy religii ludu, gdy się określa tym słowem jedną warstwę społeczną. Wiemy przecież z doświadczenia, jak rzeczywistość poczyna się zaciemniać złowrogo, gdy pojęcie narodu staje się ostatecznym sprawdzianem wartości, najwyższą instancją celów i środków działania. Kto wie, czy dzisiaj