był Pijak? Jego samobójstwo byłoby wtedy przejściem Henryka na stronę szaleństwa i zbrodni... Można też we Władziu zobaczyć zwykłego przedstawiciela społeczeństwa, tak jak go widzi Henryk.<br>Sprowokowanie samobójstwa byłoby wtedy symbolicznym zerwaniem Henryka ze zbiorowością. Są to ujęcia niesprzeczne, wzbogacające się wzajemnie, bardziej dla reżysera kłopotliwe niż dla czytelnika: mnie kusi pierwsze, bo bardziej zgodne z "subiektywnością" dramatu. Poza tym - w twórczości Gombrowicza istniała zawsze zaskakująca dwoistość, którą pierwszy wyczuł i wskazał François Bondy: "Dziennik gloryfikuje odsunięcie się od świata, dystans, spokojną refleksję, umiarkowany klimat tolerancji. Lecz gdzież się podziały te cnoty w utworach? Miast dystansu występuje tu stale gwałtowna napastliwość