132;jezuityzmu", mógłby może zyskać poklask niektórych oświeconych biskupów w czasach stanisławowskich, nie mógł się podobać episkopatowi polskiemu w roku 1820.<br> Dorastało młode pokolenie liberałów, które rychło znalazło się w opozycji wobec starszej generacji. I jedni i drudzy walczyli o prawa człowieka. Liberalizm oświecenia postulował przede wszystkim prawo do życia laickiego, zorganizowanego racjonalnie, poza &#132;zabobonem"; liberalizm młodego pokolenia przedkładał ponad wszystko idee wolności konstytucyjnych; głównym zagrożeniem było łamanie tych wolności, niezależnie od tego, z czyjej inicjatywy miało się dokonać &#150; władzy świeckiej czy duchownej. U bystrzej patrzących nastąpiło już rozeznanie bolesnej prawdy, że liberalizm Aleksandra I, deklarowany wobec Polaków, był