przetrwania Żydów, że sens duchowy to założenie, którego wnioskiem jest przetrwanie fizyczne. Przetrwanie Żydów dla samego przetrwania uznaje się dzisiaj za strategię prowadzącą do klęski"&lt;/&gt;. Dowartościowanie wymiaru duchowego żydowskiej egzystencji oznaczać będzie cios w wiele dogmatów religii obywatelskiej, w tym także w mity o narodach Europy Środkowej.<br><br> Po drugie: zbrodnie ludobójstwa w Rwandzie czy w byłej Jugosławii przekonują powoli Żydów, że nie mają oni monopolu na cierpienie, a Holocaust nie był zjawiskiem całkowicie unikatowym. To z kolei buduje postawę otwarcia i współczucia dla drugich.<br><br> Po trzecie: młode pokolenia Żydów amerykańskich i izraelskich nie mają już wspomnień europejskiego antysemityzmu. Coraz częściej natomiast