i Bydgoszczy wystawiono do parlamentu pierwsze kandydatury socjalistyczne. Ruch ten jednak nie przybrał rozmiarów masowych i załamał się po uchwaleniu praw wyjątkowych przeciw socjalistom. Przy braku dużych ognisk przemysłowych Poznańskie nie mogło dać skutecznego oparcia polskiemu ruchowi robotniczemu.<br>Nieoczekiwanie znalazł on za to zaplecze w jeszcze mniej uprzemysłowionej Galicji. Demokraci lwowscy w czasie kampanii rezolucyjnej ( 142) nawiązali też kontakt z czeladzią rzemieślniczą. Jeden ze współpracowników Smolki, Mieczysław Darowski, założył w 1868 r. Stowarzyszenie Młodzieży Czeladniczej pod nazwą Gwiazda. Główną rolę odegrali drukarze - nieliczna, ale umysłowo wyrobiona czołówka klasy robotniczej. Już w 1869 r. zecer Antoni Mańkowski zawiązał wśród drukarzy tzw. Towarzystwo