zawsze chętniej z anty-Filidorem, ale wniosek stąd wyciągał paradoksalny. Taki, że Analitykowi nie trzeba, broń Boże, pomagać, bo system czy reguła utrwalają się także przez swoje przeciwieństwa. A więc, jeśli tak można powiedzieć, swoboda jest dla artysty ważniejsza od słuszności! Z Ferdydurke (i Filidora) nie da się wyprowadzić żadnego morału, nawet burzycielskiego.<br>Żadnego oprócz wezwania do Generalnego Odwrotu, nie przypadkiem rozbrzmiewającego w Przedmowie do Filidora dzieckiem podszytego. Jak dziwnie, jak nieaktualnie musiały w 1938 roku brzmieć te słowa:<br>&lt;q&gt;"Niezadługo zdamy sobie sprawę, że już nie to jest najważniejsze:<br>umierać za idee, style, tezy, hasła, wiary; i nie to także: utwierdzać