gry jednostek i tym samym uczy, jak podważać tyranię nieomylnych idei i absolutnych wartości. A zatem - jak rozbrajać agresję i łagodzić cierpienie... Takie są - lub przynajmniej być mogą - głębokie źródła i finalne cele literatury.<br>Tyle pierwsza Przedmowa. A druga, do Filiberta dzieckiem podszytego?<br>Druga - zapowiada od razu Gombrowicz - wydobędzie "myśl naczelną" książki. Ale żadnej takiej myśli nie wydobywa, stawia natomiast pytania, które brzmią niezbyt mądrze i co więcej, nie znajdują dorzecznej odpowiedzi. Pierwszy jest problem, jaka jest "pramęczarnia wszystkich mąk tu poruszonych i uwydatnionych" (F 179). To "męka złej formy", "cierpienie, zrodzone z ograniczenia drugim człowiekiem", ale także "kapitalna i nieludzka