w zimie 1940 wraz z rodzicami wywieziona do ZSSR i "wskutek okoliczności losowych" kontynuowała edukację w posiołku Oktiabrskim w złotodajnych rejonach Syberii. Po dramatycznej wędrówce, urozmaiconej tyfusem i rozlicznymi innymi chorobami tudzież postojem w kołchozie "Prawda" w Uzgenie autorka dotarła do Jerozolimy - i szkoły polskiej. Na Bliskim Wschodzie, dziesięcioletnia, z namowy matki-polonistki pisać zaczęła "pamiętnik z domu niewoli". Rozwinięciem jego i dalszym ciągiem są "Moje uniwersytety", omówione w nrze 295 Kultury przez Janinę Katz Hewetson, która właściwie oceniła "przerażającą rzeczowość" owego dziecinnego &lt;orig&gt;pamiętniczka&lt;/&gt;. <br>Druga wojna światowa skończyła się formalnie w roku 1945. Na powrót "do siebie" czekali najufniej szarzy wygnańcy