tych pewnych, stuprocentowych relacjach ustroju z jego środowiskiem mogą wystąpić zakłócenia obniżające prawdopodobieństwo struktury spodziewanej. Powietrze może być zatrute, jedzenie niestrawne i szkodliwe, ziemia może się spod nóg usunąć itp. Wtedy "spodziewam się" staje się świadome.<br>Świadomość jest więc zarezerwowana dla struktur czynnościowych o dość dużym stopniu prawdopodobieństwa, które są niepewne, nowe, jeszcze niedostateczną ilość razy wypróbowane. Gdy otoczenie nie spełnia pokładanych w nim nadziei, budzi to uczucie zaskoczenia, przerażenia. Od otoczenia, które nie odpowiada rachunkowi prawdopodobieństwa żywego ustroju, ustrój ten chce uciec lub je zniszczyć. Istnieje wprawdzie pewien margines, w którym ustrój szuka nowego i nieprzewidzianego, gdyż tylko w ten