Kiedy nastąpił spadek produkcji wielu ekonomistów, publicystów i polityków uznało, że stało się to na skutek przyjęcia tak zwanej strategii "szokowej" oraz błędów popełnionych przez rząd. W świetle obecnie dostępnych międzynarodowych statystyk widzimy, że był to pogląd niesłuszny. Na pewno zostały popełnione błędy w przeprowadzaniu przyjętej strategii. Było zbyt dużo niewiadomych aby można było formułować w pełni słuszne przewidywania. Nie było warunków do tego żeby można było precyzyjnie manipulować instrumentami polityki gospodarczej. Ale wpływ tych czynników na spadek produkcji mógł być jedynie marginalny, wobec wielkości sił realnych, które decydowały o załamaniu się produkcji we wszystkich krajach byłego bloku.<br>Jak pokazują obliczenia