w swoim posiadaniu ani jednej książki Miłosza, jednocześnie wszakże Ocalenie (którego biblioteczny egzemplarz dawno zaginął) od lat niezmiennie figurowało w spisie obowiązkowych lektur. Był to rodzaj zakamuflowanego sygnału przeznaczonego dla co bardziej rozgarniętych studentów: jak gdyby strzałka wskazująca na istnienie pisarza nazwiskiem Miłosz, którego książek wprawdzie nie ma w normalnym obiegu, ale którego polonista godny tego miana powinien jakoś poznać, choćby poszukując jego publikacji na własną rękę. Prawie natychmiast po przyjęciu na studia przekonałem się, że tak się w istocie dzieje: zdobywanie i wzajemna wymiana zakazanych książek była już wtedy do pewnego stopnia normą życia intelektualnego. Nie chcę powiedzieć, że zjawisko