jak słusznie pisze Szacki - jest to zasługa nie władzy, lecz członków społeczeństwa, którzy korzystali "z tej odrobiny wolności, jaką im ta władza pozostawiła i jaką sami potrafili w praktyce zdobyć". Powróćmy do wykorzystywania ram wolności. Najważniejszy egzamin w dekadzie lat 60. władzom PRL przyszło zdawać w 1968 r. I jego ocena musi być jednoznacznie negatywna. Marzec 1968 - bezwzględna pacyfikacja ruchu studenckiego i środowisk twórczych, zorganizowanie antysemickiej nagonki - nie były podyktowane przez Moskwę, ale zostały przeprowadzone z własnej inicjatywy. (Wpisywały się jednak w tendencje panujące na Kremlu i zapewne dały władzom PRL dodatkowe "punkty". Ogromnie obciąża bilans rządów Gomułki interwencja w Czechosłowacji