Coś jest substancją, a dzięki ewolucji staje się podmiotem, czyli inaczej: coś istnieje tylko "w sobie", a poprzez ewolucję zaczyna uzyskiwać coraz głębszą i bardziej wszechstronną świadomość, by w ten sposób istnieć "dla siebie". Jak widać, w filozofii Hegla istotnemu przeobrażeniu uległa koncepcja ruchu, zmiany. Ruch nie jest już przejściem od mniejszej doskonałości do większej doskonałości; pojęcie doskonałości w ogóle nie interweniuje w opisie zjawiska ruchu. Można się zmieniać na lepiej lub na gorzej, ale można się zmieniać także "na inaczej". Ruch nie jest też związany z przestrzenią. Jego pojęcie zostało tak poszerzone, że ogarnęło nawet płaszczyznę tworów idealnych, jakimi są