ów paradoksalny dramatyzm nieprzystosowania. Ludzie pióra patronowali przemianom teatru, w którym nowa koncepcja sztuki jako wyrazu prawdy i wolności miała wyrażać się poprzez dramat nowego stylu i nową inscenizację, dzięki której spektakl stałby się porywającym wyobraźnię widowiskiem. Teatr natomiast przemieniał się wprawdzie szybko i gruntownie, lecz efekty owych przemian znacznie odbiegały od marzeń teoretyków. Zmierzał we własnym kierunku, odległym od nadziei romantyków. Decydowały przyziemne względy finansowe, gusty publiczności, ale także fakt, że długo jeszcze nie było nowych, romantycznych dramatów. W repertuarze były albo tragedie, albo - w teatrach nowo otwieranych - powstające masowo i w niezwykłym tempie rozpowszechniające się w Europie melodramaty i