państwu nie prowadziła do majątków - podkreśla Bratkowski. Wręcz przeciwnie. Gabriel Narutowicz jeszcze jako minister robót publicznych pobierał taką pensję, jaką w Zurychu płacił swojemu woźnemu. Cyryl Ratajski, który zarządzał w Poznaniu niemałą fortuną, jako minister spraw wewnętrznych w gabinecie Grabskiego nie korzystał z żadnych przywilejów. "Warszawskie otoczenie miało go za oryginała i cywilnego mnicha" - wspomina Stefan Bratkowski w wydanej właśnie "Najkrótszej historii Wielkopolski". To dzięki uporowi Ratajskiego Poznań stał się wystawienniczą stolicą Polski. W ówczesnej Wielkopolsce takich postaci było więcej. Słynny Hipolit Cegielski przemysłowcem postanowił zostać w wieku 33 lat. W połowie XIX w. założył pierwszy polski skład narzędzi rolniczych. Zajął