a-racjonalizm zen (jap. higori) stoi poza <br>przeciwieństwem racjonalizmu (jap. go ri) i irracjonalizmu (jap. fugori). <br>Shibano ma rację, twierdząc, iż unikalna wizja rzeczywistości 'oświecenia' zen <br>musi być wyjaśniona logicznie. Zen bez logiki jest bowiem pozbawione <br>znaczenia, sensu i nie ma żadnego kryterium prawdziwości. Shibano nie <br>postuluje jednak nowego logicznego paradygmatu i - jak sam przyznaje <br>- nie jest do końca zadowolony ze swojej analizy logiki zen. <br>Toshihiko Izutsu w swojej książce Toward a Philosophy of Zen Buddhism <br>(W kierunku filozofii buddyzmu zen, 1977) wyraźnie podkreśla, że zen jest <br>"szczególnym doświadczeniem rzeczywistości", które może być wyrażone <br>filozoficznie. Jednakże to doświadczenie rzeczywistości nie jest