niebezpieczne, jak zagrożenie za strony doktrynerskiego, partyjnego socjalizmu, to trafnie dostrzegł "uczeń" Berenta - Miłosz.<br> Jeśli z tego, co powiedziałem przed chwilą, wynika, że nikt nie może wyskoczyć poza swój czas, to zarazem pragnąłbym dodać, że Berent okazał się intelektualistą wyjątkowo przenikliwym. Świadczy o tym następujący fakt.<br> "Idea w ruchu rewolucyjnym" pisana była na przełomie 1905/6 r. i pisana w przeświadczeniu, że rewolucja jest już przegrana. Nie był to w owym czasie pogląd powszechny. Berent widział tu więcej niż większość ówczesnych pisarzy polskich.<br> I sprawa ostatnia.<br> Gdy Berent pisał "Ideę...", rewolucja miała za sobą doświadczenie niecałych dwunastu miesięcy. I oto znalazł się