jest bez znaczenia, na ile pacjent wyzdrowiał na skutek leku, na ile zrehabilitował się na skutek właściwej terapii i opieki, a w jakim stopniu na skutek własnej autopsychoterapeutycznej postawy, uruchamiającej proces samoleczenia. Wiadomo także, że w zjawiskach tzw. spontanicznego wyleczenia czy "uleczenia" mamy do czynienia w ok. 55% z efektem placebo oraz że istnieje wspólny dla większości, o ile nie wszystkich, procedur leczniczych, mechanizm leżący u podstaw komunikacji umysł-ciało i w konsekwencji, wyleczenia, niezależnie od rodzaju symptomów czy natury schorzenia.<br>Ciekawostką niewątpliwie jest udokumentowany eksperymentalnie fakt, że efekt placebo dotyczy nie tylko człowieka, jako najwyżej zorganizowanej, świadomej istoty, ale także