wicher fanatycznej nienawiści do Filistynów.<br>Samuel nie był ani wodzem, ani wojownikiem, lecz działał jako odnowiciel i mądry nauczyciel narodu. Dzierżył nie tylko najwyższą godność kapłańską, lecz również świecki urząd sędziego. Trzy razy do roku udawał się do Betel, Gilgal i Mispah, gdzie odbywał rozprawy sądowe; jego wyroki przyjmowały wszystkie plemiona bez sprzeciwu. Lud izraelski miał znowu swego wodza; pod jego przewodem wszedł na mozolną drogę wewnętrznego odrodzenia i politycznej jedności.<br>Minęło dwadzieścia lat. Samuel zwołał do Mispah ogólne zgromadzenie Izraelitów, by nakłonić ich do jedności w zbliżającej się walce wyzwoleńczej. Zaniepokojeni Filistyni wysłali wielką armię, by zdławić w zarodku pierwsze