odziedziczone przezeń wartości czy kryteria nie przygotowały go zupełnie do przyjęcia tego rodzaju świata. Świata, w którym (sięgam znowu do tej skarbnicy fabularnych przykładów, jaką jest Inżynier dusz ludzkich) może się bez trudu pomieścić taka oto scenka: pewnego dnia robotników w fabryce wzywa się na wiec, ustawia gęsiego i każe po kolei podpisywać petycję, domagającą się egzekucji przywódcy, który zaledwie dzień wcześniej był przedmiotem oficjalnego kultu. Dla czytelnika amerykańskiego jest to fantazja rodem z Orwella; dla pisarza czeskiego jest to realne zdarzenie z historii jego kraju, nie dość tego - realny składnik jego własnego doświadczenia.<br> Pół biedy, gdyby chodziło tylko o różnice doświadczeń