Podkreślano, iż osoba Barbary nie przynosi Królestwu żadnych korzyści politycznych, dynastycznych czy majątkowych. Zygmunt August nie ustąpił jednak przed żądaniami unieważnienia małżeństwa. W 1548 r. młody władca - po śmierci ojca - przejął rządy w państwie.<br><br>Ruch egzekucyjny. Konflikt między Zygmuntem Augustem a stanem ziemiańskim dotyczył w istocie spraw szerszych. Szlachta, występująca początkowo przeciwko poczynaniom dworu, stopniowo wypracowała swój własny program polityczny. "[Aby] sprawa dobra i rząd pospolity wszędzie były doma, a od postronnych pokój, i tośmy egzekucyją nazwali" - mówił jeden z najwybitniejszych przywódców ruchu egzekucyjnego - Mikołaj Sienicki.<br><br>Ruch egzekucyjny skupił w połowie XVI w. szerokie rzesze szlachty, a jego zwolennicy wychodzili z