szkodniki (również rdzę), ale wrażliwe na suszę; rośnie szybciej od limby, ale wolniej od wejmutki. W Polsce nieliczne stare drzewa. <br><tit1>Pinus pumila (Pall.) Regel</> - sosna karłowa (kosolimba). Gatunek bliski <foreign lang="lat">P. parviflora i P. cembra var. sibirica</>, ale krzewiasty, o pokroju kosodrzewiny. P. grube, gęsto owłosione; w czasie silnych mrozów gałęzie pokładają się na ziemi, aby przetrwać pod grubą warstwą śniegu. Ig. po 5 (do 10 cm dł.), odlegle <orig>piłkowane</> lub <orig>całobrzegie</>; wyraźnie dwubarwne (u odmiany <foreign lang="lat">Glauca</> niebieskawe). Szysz. nieduże (45 cm dł.), jajowate, łuski z wąskimi krawędziami, proste lub nieco odgięte na zewnątrz, z ostrą piramidką na szczycie. N. jak