trzeci: apel o powstrzymanie zbrodni. Męczennik jest przede wszystkim świadkiem. Świadek ujawnia coś i coś poręcza. Męczennikiem świadek staje się wtedy, gdy jedno i drugie dopełnia aktem poniesionej śmierci.<br>Śmierć może być także potraktowana jako proste ode-jście ze świata. Może ona wiązać się ze słynnym postulatem Nietzschego: "umieraj w porę". Pisze Nietzsche: &lt;q&gt;"... wielu umiera za późno, niektórzy umierają zbyt wcześnie. Obco brzmi jeszcze nauka Ťumieraj w poręť. Umieraj w porę, tak poucza Zaratustra [...]. Ja wam nakazuję śmierć dokonania, skon, który dla żywych bodźcem i ślubowaniem się staje. Własną śmiercią umiera dokonywający, umiera zwycięski w otoczeniu ślubujących i nadziei pełnych [...] Moją