w kulturze polskiej importy poprzez stolice rozbiorczych mocarstw: Przybyszewski z Berlina, Jarosław Iwaszkiewicz z Kijowa, ale właściwie, dzięki nowościom rosyjskiej poezji, z Petersburga. W międzywojennym Dwudziestoleciu koledzy Iwaszkiewicza ze "Skamandra" w porównaniu z nim wydają się prowincjonalni.<br> Rosja w pokoleniu moich rodziców ukazywała się jako prostor i nie darmo pierwszą posadę inżyniera mój ojciec dostał na Syberii. Konieczność powrotu z tych obszarów nad Wisłę po rewolucji wielu odczuwało jako zamknięcie w kojcu, i dość wymowne są przypadki trudnego przystosowania się do małości, czyli do intryg, pomówień oraz wojny wszystkich ze wszystkimi. Sławny na petersburskim uniwersytecie Leon Petrażycki, na którego wykłady cisnęły