sprawy.<br>Podobnych obaw nie żywiono już ani z ustaniem panowania Wazów, ani też z końcem czasów saskich. Czasami prawdziwego przełomu okazała się natomiast "polska wojna dwunastoletnia" (1648-1660), zapoczątkowana wybuchem powstania Bohdana Chmielnickiego, zakończona zaś pokojem w Oliwie. Zwłaszcza lata najazdu od północy, który to okres dzięki Sienkiewiczowi zyskał miano potopu, stały się wielkim przełomem w dziejach Rzeczypospolitej.<br>Szybka i w sumie hańbiąca klęska, jaką wojska Rzeczypospolitej początkowo poniosły, kontrastowała z nastrojami megalomanii stanowej i narodowej, dominującej wśród szlachty pierwszej połowy XVII stulecia. Przeciętny członek tego stanu święcie wierzył, iż góruje nad innymi warstwami narodu. Polacy, utożsamiani z dawnymi Sarmatami, przodują