na margines nauki. Ich stosunek do tych zjawisk zależał od stopnia wiary w możliwości wyjaśniania redukcjonistycznego. Zwolennicy redukcjonizmu wierzyli, że wyjaśnienie ich natury w ramach obowiązującego podejścia jest tylko kwestią czasu i odpowiednio długich obliczeń, lecz jego przeciwnicy, wysuwając takie zjawiska jako argument przeciwko redukcjonizmowi, w istocie niewiele mieli do powiedzenia, a w nauce krytyka ważna jest dopiero wtedy, gdy prowadzi do jakichś konstruktywnych wniosków. Z tego powodu zarówno w podręcznikach jak i w programach nauczania fizyki, chemii i biologii, o zjawiskach skomplikowanych, nie dających się rozłożyć na części w sposób tłumaczący ich dynamikę, mówiono mało, chociaż zjawiska takie były doskonale