2.2., od końca lat pięćdziesiątych w Polsce (a także w innych krajach socjalistycznych, przede wszystkim na Węgrzech) formułowane były najróżniejsze postulaty reform i usprawnień istniejącego systemu gospodarczego, szczególnie systemu funkcjonowania przedsiębiorstw państwowych. Przez niemal trzydzieści lat postulaty te dotyczyły z reguły kwestii "urynkowienia" gospodarki socjalistycznej, decentralizacji planowania, ewentualnie - w późniejszych latach - uspołecznienia procesu zarządzania. Różne warianty socjalizmu rynkowego, "trzeciej drogi", stanowiły intelektualną pożywkę dla szerokiego grona reformatorów, którzy jakby zapominali, że wystarczające i niepodważalne argumenty przeciw socjalizmowi rynkowemu istniały w teorii ekonomii od czasu głośnych prac L.von Misesa. Janos Kornai, najwybitniejszy węgierski ekonomista lat siedemdziesiątych, autor głośnej koncepcji "gospodarki niedoboru