monarsza zmuszała, jak widać, lokalne wspólnoty do wykonywania funkcji policyjno-porządkowych pod rygorem zbiorowej odpowiedzialności. Merowiński Pactus pro tenore pacis był jednak w tej materii regulacją najstarszą, nie tylko w sensie chronologicznym. Anglosaski Hundredgemot, Prawda Ruska czy też dokumenty książąt piastowskich poświadczają stan prawny istniejący już od pewnego czasu. Pactus pro tenore pacis stan ten wprowadza aktem królewskiej woli. Nakłada on na centenę konkretne obowiązki w zakresie ochrony miru i w oczywistej intencji wymuszenia sprawnej realizacji tych zadań obarcza ją zbiorową odpowiedzialnością materialną za straty spowodowane przez nieujętych złoczyńców. O tym, że mamy do czynienia z nową normą, a nie z