To nazwisko zawsze łączyło się u mnie z rozmyślaniem o wielkości. Znałem wielu sławnych ludzi, ale sławę i wielkość starannie rozdzielałem. Nicola nie był sławny, i jego nazwisko dużo znaczyło jedynie dla grona przyjaciół, bo nawet jego korespondencje i artykuły, rozsiane po różnych pismach, najwyżej zastanawiały enigmatycznym sposobem myślenia. A przecie jego myśl, kształcona na myślicielach Grecji, zawsze przebywała w dziedzinie publicznej i starała się określić obowiązki humanisty wobec polis. Jego życie jest przykładem zmagań z polityką w chaotycznym dwudziestym wieku, coraz to popadającą w niewolę ideologii. Chiaromonte miał wyostrzone poczucie historyczności i historii, ale wszelkie ideologie odrzucał. Przeciwnik włoskiego faszyzmu