do siebie z wielką grzecznością. Tak na przykład ksiądz siedzą naprzeciwko, spostrzegłszy, że mnie razi słońce, opuścił saracmeskę w oknie. Podziękowałem jak inni: pochyliłem głowę, uśmiechając się blado. Uśmiech taki jest tu w stałym obiegu. Przy spotkaniach poza terenem hospitium albo przed wejściem do kościoła, kiedy jeden z nas drugiego przepuszcza. Nie zagada jednak nikt. Przy stole rozmowa skąpa i nigdy wspólna. Zawsze tylko z sąsiadem czy sąsiadami. Zawsze-z tymi samymi. Ot, tak jak ja z Piolantim. Jednym słowem, nastrój ciężki. Jak w domu, gdzie za ścianą ktoś jest obłożnie chory czy też kogoś przesłuchują. Na szczęście, nie wiekujemy przy