wolność"?<br>Dla Leibniza rozumność nie jest wcale równoznaczna - jak to było u wielu jemu współczesnych - z ideą powszechnego determinizmu przyczynowego. Wykazał on, że można utrzymać tezę o racjonalnej strukturze świata &lt;page nr=135&gt; nawet wtedy, gdy odrzuci się zasadę "ta sama przyczyna w tych samych warunkach wywołuje ten sam skutek". W miejsce zasady przyczynowości wprowadza ogólniejszą od niej zasadę racji dostatecznej: &lt;q&gt;"żaden fakt nie może okazać się rzeczywisty, czyli istniejący, żadna wypowiedź prawdziwa, jeżeli nie ma racji dostatecznej, dla której to jest takie, a nie inne"&lt;/&gt;. Racje dostateczne czynią zrozumiałymi fakty, które zachodzą, zjawiska, byty. Idea racji nie stoi w sprzeczności z ideą wolności