Jest to spostrzeżenie trywialne wprawdzie i nieskończenie zużyte, jest wszakże warte powtarzania, o ile również tę pasję włącza w ogólny, jednorodny sens ludzkich zabiegów. Nie wiąże się z żadną dziecinną moralistyką, opartą na pogardzie dla codziennego komfortu życiowego. Ma jednak wartość, o ile w ogólności potrzebna jest niejaka czujność czy radykalizm pamięci przechowującej wiedzę o wszystkich złudzeniach ludzkiej satysfakcji. Mogę, oczywiście, przesunąć się przez życie w sennym zadowoleniu z posiadanego zasobu; nie mogę tylko uczynić z tego życia próby człowieczeństwa i nie mogę się pozbyć całkiem niewygody, jaka czaić się będzie w poczuciu - zakrzykiwanym i zaprzeczanym - że namiętność, której pozwoliłem się