późnego dewonu (żywet-fran) w pasie od Ardenów po Góry Świętokrzyskie formowały się "rafy" stromatoporowe. Wraz z gąbkami i koralowcami w budowlach tych istotny udział miewały ogromne, jak na ówczesne stosunki, małże Megalodon. Zapewne wykorzystywały symbiotyczne jednokomórkowe glony - podobnie, jak dzisiejsze rafowe tridakny. Udział bardzo różnorodnych organizmów w tworzeniu szkieletu "raf" i czystość wydzielanego przez nie węglanu wapnia nadaje skale dekoracyjny wygląd na przekroju i łatwość polerowania. Od średniowiecza jest to ceniony kamień, niegdyś sprowadzany z Belgii, później eksploatowany również w Górach Świętokrzyskich jako "marmur chęciński", a koło Krakowa "marmur dębnicki".<br>Ochłodzenie i pogłębienie mórz końca dewonu (famen) doprowadziło zespoły stromatoporowe