chce pracować, niech też nie je&lt;/&gt;. Nad rodzajem ludzkim wisi ponadto klątwa za grzech pierworodny Adama i Ewy: &lt;gap&gt; Kościół i jego organizacje uczyły dobrej i efektywnej pracy. Wsławiły się tu niektóre zakony, np. cystersi czy benedyktyni ("benedyktyńska praca"), co równoważyło w jakimś stopniu szlachecko-rycerską pogardę dla trudu fizycznego.<br>"Mit rajski" przedkładał jednak słodkie wywczasy w jakimś &lt;name type="tit"&gt;Schlaraffenlandzie&lt;/&gt; nad pracę, co widać w literaturze różnych czasów. Był to przedmiot marzeń zarówno warstw najuboższych, jak wspinających się ku zamożności. Tylko znój wojownika miał niemal zawsze wysoką rangę literacką i społeczną, choć w okresie &lt;page nr=71&gt; artystycznego rokoka zdawał się tracić popularność na rzecz romansowych