element stale w nim obecny i wymagający uwagi. Sztuka społeczeństwa mieszczańskiego eliminują, jako przedmiot swych zainteresowań, człowieka, jego sytuację, motywy i skutki działania. Jego obraz w niej niknie. Współczesna sztuka mieszczańska, zwłaszcza zaś literatura, poezja, malarstwo i rzeźba, szamocą się między naukowością a irracjonalizmem, dokumentem socjologicznym a podświadomością, między faktem redukowanym do kategorii fizycznej a strumieniem świadomości.<br> Od schyłku ubiegłego stulecia najbardziej charakterystyczny element dla mieszczańskiego myślenia o sztuce zawarty został w haśle: &lt;q&gt;"sztuka dla sztuki"&lt;/&gt;. Brzmienie formuły się zmienia, odcień znaczeniowy ulega modyfikacji, ale podstawowy sens myślenia można sprowadzić do tego właśnie hasła. Obejmuje on nie tylko sztukę. Dotyczy także