Dla uzyskania efektu istotne są zarówno cechy niesemantyczne - a więc wizualne kodowanie obrazu kostki i słonia przy zachowanych proporcjach wielkości, jak i obiektywne znaczenie tych obiektów. <br>Tendencja do dookreślania całości wynika z dążenia do kontroli zmian w otoczeniu. Jest także efektem uprzednio wykształconych kategorii percepcyjnych oraz istnienia tendencji do tworzenia relacji równoważności między docierającymi informacjami a istniejącym systemem wiedzy. Związana jest z procesami kategoryzacji informacji oraz klasyfikacji obiektów w otaczającym świecie. Efekt ten jest także wynikiem edukacji społecznej. Kontakty między ludźmi oraz sposób organizowania informacji w środkach masowego przekazu dążą do maksymalizowania swej funkcji wyjaśniającej. Oznacza to występowanie czytelnej fazy zamknięcia